Sepsa (posocznica)

Nowotwór i niektóre terapie przeciwnowotworowe mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia sepsy.

On this page

Sepsa (posocznica) a nowotwory

Nowotwór i niektóre terapie przeciwnowotworowe mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia sepsy. Niniejsza broszura wyjaśnia:

  • czym jest sepsa
  • kiedy należy skontaktować się ze swoim zespołem szpitalnym
  • co można zrobić, aby się chronić.

Znaczenie wszystkich pogrubionych pojęć zostało wyjaśnione w wykazie na końcu tej publikacji.

Odpowiedzi na wszelkie pytania dotyczące przedstawionych tutaj informacji można uzyskać od lekarza lub pielęgniarki w szpitalu, w którym odbywa się leczenie.

Można także zadzwonić do organizacji Macmillan Cancer Support pod darmowy numer telefonu 0808 808 0000, 7 dni w tygodniu, w godzinach od 08:00 do 20:00. Dysponujemy pomocą tłumaczy, więc można z nami porozmawiać w swoim własnym języku. Po połączeniu się z naszą linią należy powiedzieć po angielsku, w jakim języku chce się kontynuować rozmowę.

Więcej informacji w innych językach znajduje się na stronie macmillan.org.uk/cancer-information-and-support/polish.

Czym jest sepsa?

Sepsa nazywana jest inaczej posocznicą lub zespołem ogólnoustrojowej reakcji zapalnej. Występuje, gdy ciało pacjenta reaguje na infekcję i atakuje własne organy i tkanki.

Leczenie sepsy trzeba szybko rozpocząć w szpitalu. Jeśli leczenie nie zostanie podjęte wcześnie, pacjent może umrzeć.

Jeśli przystąpi się do leczenia sepsy szybko, u większości osób dochodzi do pełnego wyleczenia.

Dlaczego sepsa może wystąpić?

Nowotwory i niektóre metody leczenia nowotworów mogą powodować niezdolność organizmu do zwalczania infekcji.

Ludzkie ciało zbudowane jest z małych cegiełek nazywanych komórkami. Nasza krew składa się z komórek, w tym czerwonych krwinek i białych krwinek.

Pewien rodzaj białych krwinek pomaga organizmowi zwalczać infekcje. Te komórki nazywają się neutrofile. Niektóre terapie przeciwnowotworowe zmniejszają liczbę tych białych krwinek w ciele człowieka. Dzieje się tak najczęściej w trakcie chemioterapii, ale może się także zdarzyć w przypadku innych sposobów leczenia.

Przy niskiej liczbie tych neutrofili niewielka infekcja może stać się bardzo groźna. Może doprowadzić do śmierci w ciągu kilku godzin.

Kiedy może wystąpić sepsa?

Do infekcji lub sepsy może dojść w dowolnym momencie. Ryzyko jest zazwyczaj najwyższe, gdy liczba neutrofili w krwi jest niska Dokładny moment zagrożenia jest trudny do określenia, więc warto zapytać swój zespół szpitalny, kiedy ryzyko może zwiększyć się u danego pacjenta.

Jak duże jest ryzyko wystąpienia sepsy?

Ryzyko infekcji i sepsy zależy od rodzaju przyjmowanych leków antynowotworowych. Inne czynniki, od których zależy to ryzyko to:

  • rodzaj nowotworu, jaki występuje u pacjenta
  • stadium zaawansowania nowotworu
  • wiek pacjenta
  • ogólny stan zdrowia pacjenta.

Czy sepsie można zapobiec?

Nie można powstrzymać procesu obniżania się liczby białych krwinek. To oznacza, że nie można zapobiec sepsie.

Najważniejszą rzeczą, którą można zrobić, to zadzwonić na 24-godzinną infolinię swojego zespołu szpitalnego w przypadku obaw dotyczących sepsy.

Zmniejsza to ryzyko wystąpienia poważnego problemu będącego wynikiem infekcji i może uratować pacjentowi życie.

Jak można sobie pomóc?

Należy zawsze mieć przy sobie numer 24-godzinnej infolinii swojego zespołu szpitalnego. Należy zapisać ten numer na swoim telefonie komórkowym. Można również poprosić członków swojej rodziny i znajomych, aby zapisali ten numer. Zespół szpitalny to zespół onkologiczny lub hematologiczny leczący pacjenta, w zależności od rodzaju nowotworu, na który on choruje.

Nie należy zwlekać – zawsze jest lepiej zadzwonić do szpitala wcześniej niż później. Sepsę łatwo jest leczyć, jeśli wcześnie poda się leki.

Istnieją także inne sposoby, dzięki którym można sobie pomóc.

  • Należy powiedzieć swojej rodzinie, znajomym i współpracownikom o ryzyku wystąpienia sepsy.
  • Należy zaplanować, w jaki sposób można szybko dostać się do szpitala, np. kto opiekowałby się dziećmi lub kto pomógłby w dojechaniu do szpitala.
  • Należy zapisywać, jakiego rodzaju leczenie się otrzymało i kiedy to było.
  • Należy monitorować swój stan pod kątem wczesnych objawów infekcji. Opisujemy je w niniejszej broszurze.
  • Należy sprawdzić, czy ma się objawy sepsy. Opisujemy je w niniejszej broszurze.
  • Należy szybko zadzwonić do swojego zespołu onkologicznego, jeśli ma się jakiekolwiek objawy infekcji.

Ustalenie, czy występujące objawy to symptomy infekcji, czy skutek uboczny leczenia, może być trudne. Nie należy zwlekać ze skontaktowaniem się ze swoim zespołem szpitalnym. Ani pacjent, ani lekarz nie są w stanie stwierdzić, które infekcje mogą doprowadzić do sepsy. Wszystkie infekcje występujące podczas leczenia przeciwnowotworowego są leczone natychmiast.

Infekcja sama się nie wyleczy. Wczesne infekcje można łatwo leczyć za pomocą antybiotyków. Zwlekanie z rozpoczęciem leczenia infekcji może być niebezpieczne.

Dbałość o siebie przed rozpoczęciem leczenia przeciwnowotworowego

Można zadbać o siebie przed leczeniem, wykonując następujące czynności:

  • rozmowa z lekarzem lub pielęgniarką na temat zaszczepienia się przeciwko grypie oraz COVID. Osoby dorosłe, z którymi mieszka pacjent, również powinny przyjąć powyższe szczepionki.
  • zakup termometru do mierzenia temperatury ciała w domu.
  • kontrola stanu uzębienia przed rozpoczęciem leczenia antynowotworowego.

Dbałość o siebie w trakcie leczenia przeciwnowotworowego

Nie należy bać się prowadzenia normalnego trybu życia. Nie trzeba unikać członków rodziny ani znajomych, chyba że są akurat chorzy. Infekcje podczas chemioterapii są zazwyczaj spowodowane przez bakterie, które w naturalny sposób są obecne w organizmie.

Można pomóc siebie podczas leczenia, wykonując następujące czynności:

  • unikanie kontaktu z osobami chorymi np. na koronawirusa, ospę wietrzną, półpasiec albo mających biegunkę lub gorączkę.
  • Pacjent, który miał styczność z zainfekowanymi osobami, powinien zadzwonić na infolinię zespołu szpitalnego.
  • postępowanie zgodnie ze wszystkimi otrzymanymi poradami dotyczącymi diety. Nie wszyscy pacjenci muszą zmienić swoją dietę. Jeśli będzie taka potrzeba, pacjent dowie się o tym na początku leczenia.
  • mycie rąk przed jedzeniem i po nim oraz po skorzystaniu z toalety
  • mycie rąk od razu po dotknięciu lub usunięciu odchodów zwierzęcych
  • używanie czystych rękawic przy pracy w ogrodzie lub przy innych czynnościach, podczas których może dojść do skaleczenia
  • natychmiastowe oczyszczanie wszelkich skaleczeń i obtarć oraz zabezpieczanie ich za pomocą plastra
  • mycie zębów co najmniej dwa razy dziennie
  • przygotowywanie i przechowywanie jedzenia w odpowiedniej temperaturze

Objawy infekcji, która może prowadzić do sepsy

Należy szybko skontaktować się ze swoim zespołem szpitalnym w przypadku zauważenia u siebie którychkolwiek z następujących objawów infekcji:

  • Gorsze samopoczucie niż zazwyczaj
  • Wzrost temperatury ciała powyżej 37,5°C (99,5°F)
  • Spadek temperatury ciała poniżej 36°C (96,8°F)
  • Dreszcze, uczucie zimna i niemożność ogrzania się, tak jak wówczas, gdy choruje się na grypę
  • Biegunka Oznacza to wydalanie większej niż zwykle ilości stolca (kału) lub oddawanie wodnistych albo luźnych stolców. Jeśli pacjent ma stomię, może ona być bardziej aktywna niż zwykle.

Istnieją pewne rodzaje infekcji, które mają inne objawy. Należy szybko skontaktować się ze swoim zespołem szpitalnym w przypadku zauważenia u siebie którychkolwiek z poniższych objawów.

Objawy infekcji układu moczowego

  • ból lub dyskomfort przy oddawaniu moczu
  • potrzeba częstszego oddawania moczu
  • odczucie, że pęcherz moczowy nie jest opróżniony do końca po oddaniu moczu
  • niemożność zaczekania z opróżnieniem pęcherza moczowego
  • niemożność utrzymania moczu
  • ból w dolnej części brzucha
  • mętny lub nieprzyjemnie pachnący mocz lub obecność krwi w moczu.

Objawy infekcji dróg oddechowych:

  • uczucie duszności
  • ból klatki piersiowej
  • wykrztuszanie zielonej flegmy.

Objawy infekcji skóry:

  • zaczerwienienie, odczucie gorąca, opuchlizna lub ból (szczególnie w pobliżu kaniuli centralnej, cewnika centralnego, skaleczenia lub rany).

Objawy infekcji zęba

  • pulsujący ból zęba lub dziąsła, który pojawia się nagle i powoli się nasila
  • ból rozprzestrzeniający się na ucho, szczękę i szyję po tej samej stronie, co bolący ząb lub dziąsło
  • zaczerwienienie lub opuchlizna na twarzy.

Późniejsze objawy sepsy – należy zadzwonić pod numer 999

W przypadku wystąpienia późniejszych objawów sepsy pomoc medyczna potrzebna jest natychmiast. Pomoc medyczna potrzebna jest, aby uratować życie i zapobiec poważnym uszkodzeniom ciała.

W razie wystąpienia któregokolwiek z następujących objawów należy zadzwonić pod numer 999:

  • niewyraźna mowa lub zaburzenia koncentracji
  • bardzo silne dreszcze lub bóle mięśni
  • nieoddawanie moczu przez cały dzień
  • ciężka duszność
  • skóra „nakrapiana” lub odbarwiona
  • ogólne bardzo złe samopoczucie – może być najgorsze, jakiego doświadczyło się w całym życiu.

Co się stanie po telefonie do zespołu szpitalnego?

Ocena przez telefon

Pracownicy zespołu szpitalnego zapytają o objawy i temperaturę. Mogą poprosić o pilny przyjazd do szpitala. Możliwe, że pacjent będzie musiał zostać w szpitalu. Ważne jest, aby zgłosić się do szpitala jak najszybciej, aby poddać się badaniu i rozpocząć leczenie, jeśli okaże się konieczne.

Badanie w szpitalu

Zespół szpitalny będzie traktował takiego pacjenta jako przypadek nagły. Zespół szpitalny prawdopodobnie:

  • zbada pacjenta
  • pobierze próbki krwi, aby między innymi sprawdzić liczbę białych krwinek w krwi pacjenta
  • zarządzi inne badania w zależności od oznak i objawów występujących u pacjenta
  • ustali, czy pacjent ma zbyt małą liczbę neutrofili oraz czy wystąpiła u niego infekcja lub oznaki sepsy
  • poda pacjentowi antybiotyki w formie zastrzyku lub kroplówki w ciągu godziny od przybycia do szpitala

Dostępne metody leczenia

Większość osób mających sepsę pozostaje w szpitalu, aby poddać się leczeniu antybiotykami podawanymi dożylnie.

Zespół szpitalny powiadomi go, jakie leczenie antybiotykami jest potrzebne i jak długo powinno trwać. Poinformuje też pacjenta, przez jaki czas musi pozostać w szpitalu.

Jeśli istnieje małe prawdopodobieństwo wystąpienia jakichkolwiek problemów w związku z infekcją, zespół szpitalny może zamiast tego wręczyć pacjentowi antybiotyki w tabletkach do przyjmowania w domu. Pacjent otrzyma także informację, że koniecznie powinien zgłosić się z powrotem do szpitala w razie jakichkolwiek problemów.

Właściwa opieka i wsparcie dla pacjentów

Jeśli pacjent ma nowotwór i nie mówi po angielsku, może się obawiać, że to wpłynie na jego leczenie i opiekę. Jednak zespół opieki zdrowotnej powinien zaoferować każdemu pacjentowi poziom opieki i wsparcia oraz informacje, które spełniają jego potrzeby.

Wiemy, że czasami ludzie mogą doświadczać dodatkowych trudności, próbując uzyskać właściwe wsparcie. Na przykład jeśli ktoś pracuje zawodowo lub ma rodzinę, może być mu trudno znaleźć czas, aby zgłaszać się na wizyty w szpitalu. Może także martwić się o pieniądze i koszty dojazdu. Wszystko to może wywoływać stres i można nie wiedzieć, jak sobie z tym poradzić.

Pomoc jednak jest dostępna. Nasza bezpłatna linia wsparcia 0808 808 0000 może zaoferować w języku pacjenta poradę dotyczącą jego sytuacji. Można porozmawiać z pielęgniarkami, doradcami finansowymi, doradcami zajmującymi się świadczeniami społecznymi czy pracą zawodową.

Osobom z nowotworami oferujemy także dotacje od fundacji Macmillan. Są to jednorazowe kwoty pieniędzy, które można przeznaczyć na takie wydatki jak parking szpitalny, przejazdy, opiekę nad dziećmi czy rachunki za ogrzewanie.

Jak organizacja Macmillan może pomóc

W Macmillan wiemy, jak diagnoza nowotworu może wpłynąć na całe życie pacjenta i dlatego jesteśmy tu, aby wspierać chorych.

Linia wsparcia Macmillan

Dysponujemy pomocą tłumaczy, więc można z nami porozmawiać w swoim własnym języku. Wystarczy powiedzieć po angielsku, w jakim języku chce się rozmawiać. Możemy odpowiedzieć na pytania natury medycznej, przekazać informacje na temat wsparcia finansowego lub po prostu wysłuchać pacjenta, jeśli chce z kimś porozmawiać. Nasza bezpłatna, poufna linia telefoniczna jest czynna 7 dni w tygodniu w godzinach od 08:00 do 20:00. Jej numer to 0808 808 0000.

Chat internetowy

Pacjent może nam wysłać wiadomość przez chat internetowy z informacją, że potrzebuje tłumacza. Po podaniu przez pacjenta po angielsku potrzebnego języka zorganizujemy dla niego rozmowę w tym języku. Należy kliknąć przycisk „Porozmawiaj z nami przez chat”, który pojawia się na różnych stronach w witrynie. Można też wejść na stronę macmillan.org.uk/talktous

Witryna internetowa Macmillan

W naszej witrynie można znaleźć mnóstwo informacji w języku angielskim na temat nowotworów. Mamy również więcej informacji w innych językach na stronie macmillan.org.uk/translations.

Możemy również przetłumaczyć informacje na życzenie pacjenta. Wystarczy napisać do nas wiadomość e-mail na adres cancerinformationteam@macmillan.org.uk o tym, co jest potrzebne.

Centra informacji

Nasze centra informacji i wsparcia są zlokalizowane w szpitalach, bibliotekach i centrach mobilnych. Zachęcamy do wizyty w takim centrum, gdzie można zasięgnąć informacji i porozmawiać z kimś w cztery oczy. Najbliższe centra można znaleźć, wchodząc na stronę macmillan.org.uk/informationcentres lub dzwoniąc pod nasz numer 0808 808 0000.

Lokalne grupy wsparcia

W grupie wsparcia można porozmawiać z innymi osobami zmagającymi się z chorobą nowotworową. Informacje na temat swoich lokalnych grup wsparcia można znaleźć, wchodząc na stronę macmillan.org.uk/supportgroups lub dzwoniąc pod numer 0808 808 0000.

Społeczność internetowa Macmillan

Można także porozmawiać z innymi osobami chorującymi na nowotwór przez Internet na stronie macmillan.org.uk/community, która dostępna jest przez całą dobę. Można podzielić się swoim doświadczeniem, zadać pytania lub poczytać wpisy innych osób.

Słowniczek

Słowo Po angielsku Uproszczona wymowa angielska Znaczenie
Antybiotyki Antibiotics  Antibajotiks Leki na infekcje.
Białe krwinki White blood cells  Łajt blad sels Komórki krwi zwalczające infekcje.
Biegunka  Diarrhoea  Dajorija Oddanie 4 lub więcej luźnych, wodnistych stolców w ciągu 24 godzin.
Cewnik centralny  Central line  Sentral lajn Cienka rurka umieszczona w żyle na klatce piersiowej. Jest stosowana w chemioterapii. Jedna z jej końcówek znajduje się na zewnątrz organizmu.
Chemioterapia  Chemotherapy  Kimoterapi Metoda leczenia nowotworów wykorzystująca leki w celu wyeliminowania komórek nowotworowych.
Czerwone krwinki  Red blood cells  Red blad sels Komórki krwi przenoszące tlen w organizmie.
Gorączka  Fever  Fiwer Gdy temperatura ciała jest wyższa niż zwykle, ponieważ organizm walczy z infekcją. Może to powodować pocenie się, osłabienie i zawroty głowy.
Grypa  Flu (influenza)  Flu (influenza) Infekcja płuc i dróg oddechowych (przewodów w naszym ciele służących do oddychania). Może ona wywołać gorączkę i bóle ciała.
Infekcja  Infection  Infekszyn Sytuacja, w której organizm zostaje zakażony chorobotwórczymi bakteriami.
Kaniula centralna  PICC line  Pik lajn Cienka rurka umieszczona w żyle na ramieniu. Jest stosowana w chemioterapii. Jedna z jej końcówek znajduje się na zewnątrz organizmu.
Komórki  Cells  Sels Małe cegiełki, z których zbudowane są narządy i tkanki ciała.
Neutrofile  Neutrophils  Niutrofils Rodzaj białych krwinek, które pomagają organizmowi zwalczać infekcje.
Ospa wietrzna Chicken pox   Cziken poks Infekcja wywołująca gorączkę, wysypkę na skórze i swędzenie. Zazwyczaj chorują na nią dzieci.
Pęcherz moczowy  Bladder  Blader Narząd, w którym gromadzi się mocz aż do momentu, w którym osoba skorzysta z toalety.
Skutki uboczne  Side effects  Sajd ifekts Niepożądane skutki leczenia nowotworu, np. utrata włosów, wymioty lub zmęczenie.
Szczepienie na COVID  Covid vaccine  Kovid waksin Szczepienie chroniące przed COVID (koronawirusem).
Szczepionka  Vaccine  Waksin Preparat, którego celem jest ochrona organizmu (nadanie odporności) przed konkretnym rodzajem infekcji. Często podaje się go w postaci zastrzyku. 
Szczepionka na grypę  Flu vaccine  Flu waksin Szczepionka chroniąca organizm przed zachorowaniem na grypę.
Zespół szpitalny  Hospital team  Hospital tim Zespół lekarzy, pielęgniarek oraz innych specjalistów, którzy opiekują się pacjentem w szpitalu.

Więcej informacji w języku polskim

Dysponujemy informacjami w języku polskim na następujące tematy:

Aby przejrzeć te informacje, należy wejść na stronę: macmillan.org.uk/cancer-information-and-support/polish

Źródła i podziękowania

Niniejsza broszura informacyjna została napisana oraz zredagowana przez zespół Cancer Information Development organizacji Macmillan Cancer Support. Została ona przetłumaczona przez profesjonalne biuro tłumaczeń.

Informacje tutaj zawarte zostały opracowane na podstawie broszury Cancer treatment and sepsis (Leczenie nowotworów a sepsa) wydanej przez organizację Macmillan. Możemy przesłać egzemplarz tej publikacji, ale jest ona dostępna tylko w języku angielskim.

Informacje przedstawione w niniejszej broszurze zostały sprawdzone przed odpowiednich specjalistów i zatwierdzone przez profesora Tima Ivesona, specjalistę onkologa i głównego redaktora medycznego organizacji Macmillan.

Dziękujemy także osobom dotkniętym chorobą nowotworową, które pomogły w redagowaniu tych informacji.

Wszystkie podawane przez nas informacje są oparte na najnowszych dostępnych danych naukowych. Aby uzyskać więcej informacji na temat źródeł, z których korzystamy, prosimy skontaktować się z nami, pisząc na adres: cancerinformationteam@macmillan.org.uk.

Ostatnia redakcja tekstu: 2022 r.

Następna zaplanowana redakcja tekstu: 2025 r.

MAC18335_Polish

Dokładamy wszelkich starań, aby przekazywane przez nas informacje były dokładne i aktualne, jednak nie mogą one zastąpić specjalistycznej porady lekarskiej udzielonej konkretnemu pacjentowi. W zakresie dopuszczonym przez prawo organizacja Macmillan nie ponosi odpowiedzialności w związku z wykorzystaniem jakichkolwiek informacji zawartych w niniejszej publikacji, informacji od osób trzecich ani informacji zawartych na podanych stronach internetowych lub do których przedstawiono odnośniki.

© Macmillan Cancer Support 2022 – organizacja charytatywna zarejestrowana w Anglii i Walii (261017), Szkocji (SC039907) oraz na Wyspie Man (604), działająca także w Irlandii Północnej. Spółka z odpowiedzialnością ograniczoną do wysokości gwarancji, zarejestrowana w Anglii i Walii pod numerem 2400969. Numer rejestracyjny spółki na Wyspie Man: 4694F. Adres siedziby: 89 Albert Embankment, London, SE1 7UQ

Print page