The next Welsh Government must listen to cancer patients - Rachel's story

A cancer diagnosis changes your life overnight. But it’s not just the physical impact of cancer that is incredibly difficult – the emotional and psychological impact is devastating.

I was diagnosed with bowel cancer when I was 33 and a few months prior I had completed the Cardiff half marathon while battling symptoms of bowel cancer. I suffered stomach pains after eating, had a change in bowel habit and experienced fatigue daily, these symptoms were repeatedly put down to the side effects of medication and IBS – I was assumed to be too young to have cancer.

 

I also never thought due to being fit and healthy I could be having bowel cancer symptoms. I believed my lifestyle protected me. 

 

Whilst my treatment started quickly after diagnosis, there was a complete lack of emotional support at diagnosis. I had life-changing surgery, including a hysterectomy and having a stoma fitted, but there was no clinical psychologist support post diagnosis, no well-being support on the ward after surgery. I needed help to process everything that had happened to me so quickly.

You need someone there to answer all the questions that are worrying you emotionally and help you find support from other professionals such as dietitians and physiotherapists. The holistic side of cancer care felt completely missing, and I had to rely on local cancer charities and organisations like Macmillan for support. So much more wrap around care is needed for patients at diagnosis, to surgery and recovery.

It's now seven years after my diagnosis, but I’ve only just started receiving clinical psychological support on the NHS to process everything that has happened, and the impact cancer has had on my life.

Mae diagnosis canser yn newid eich bywyd dros nos. Ond nid effaith gorfforol canser yn unig sy'n anhygoel o anodd - mae'r effaith emosiynol a seicolegol yn ddinistriol.

Cefais ddiagnosis o ganser y coluddyn pan oeddwn i'n 33 mlwydd oed ac ychydig fisoedd ynghynt roeddwn i wedi cwblhau hanner marathon Caerdydd wrth frwydro yn erbyn symptomau canser y coluddyn. Roeddwn i'n dioddef poenau stumog ar ôl bwyta, newid mewn arferion tŷ bach ac yn profi blinder bob dydd, roedd y symptomau hyn yn cael eu hystyried dro ar ôl tro fe sgil-effeithiau meddyginiaeth ac IBS – tybiwyd fy mod yn rhy ifanc i gael canser. Wnes i chwaith erioed feddwl oherwydd fy mod yn heini ac yn iach y gallwn fod â symptomau canser y coluddyn. Roeddwn i'n credu bod fy ffordd o fyw yn fy amddiffyn.

Er bod fy nhriniaeth wedi dechrau yn gyflym ar ôl diagnosis, roedd diffyg llwyr o gefnogaeth emosiynol pan gefais ddiagnosis. Cefais lawdriniaeth wnaeth newid fy mywyd, gan gynnwys hysterectomi a gosod stoma, ond nid oedd unrhyw gefnogaeth gan seicolegydd clinigol ar ôl diagnosis, dim cymorth lles ar y ward ar ôl llawdriniaeth. Roeddwn angen helpu i brosesu popeth a oedd wedi digwydd i mi mor gyflym.

Mae angen rhywun yno i ateb yr holl gwestiynau sy'n eich poeni yn emosiynol a'ch helpu i ddod o hyd i gefnogaeth gan weithwyr proffesiynol eraill fel dietegwyr a ffisiotherapyddion. Roedd ochr gyfannol gofal canser yn teimlo ar goll yn llwyr, ac roedd yn rhaid i mi ddibynnu ar elusennau canser lleol a sefydliadau fel Macmillan am gefnogaeth. Mae angen cymaint mwy o ofal cofleidiol ar gyfer cleifion ar ddiagnosis, i lawdriniaeth ac adferiad.

Mae bellach yn saith mlynedd ers fy niagnosis, ond rydw i newydd ddechrau derbyn cymorth seicolegol clinigol ar y GIG i brosesu popeth sydd wedi digwydd, a'r effaith mae canser wedi'i chael ar fy mywyd.

Mae gofal canser yn ymwneud â mwy na thriniaeth sy’n achub bywydau yn unig. Mae'n ymwneud â'r person cyfan a'i ddiagnosis, nid dim ond ochr feddygol pethau. Mae'r gefnogaeth sy'n amgylchynu'r person yn allweddol i reoli'r normal newydd mae pob claf canser yn ei wynebu. Nid yw canser yn dod i ben pan fydd triniaeth yn dod i ben. Mae angen mawr am gymorth a gofal adsefydlu.

Rhaid i Lywodraeth nesaf Cymru wrando ar gleifion canser a darparu system ganser wirioneddol gyfannol, sy'n canolbwyntio ar y person yng Nghymru, lle gall pawb gael mynediad at y gefnogaeth emosiynol, gorfforol ac ymarferol sydd ei hangen arnynt, pryd bynnag y byddant ei angen.