Rydyn ni'n gweithio gyda Chynulliad Cymru

Yng Nghymru, mae 19,000 o bobl yn cael diagnosis canser bob blwyddyn ac mae dros 130.000 o bobl yn byw gyda chanser neu'r tu hwnt iddo ar hyn o bryd, bron i 4.5 y cant o'r boblogaeth1. Erbyn 2030 disgwylir y bydd 250,000, bron i wyth y cant o boblogaeth Cymru, wedi cael eu heffeithio gan ddiagnosis canser a bydd un o bob dau ohonom yn cael ei effeithio gan ganser ar ryw adeg yn ein bywydau.

Y newyddion da yw bod cyfraddau goroesi'n gwella'n raddol a bod llawer o bobl yn gwella. Ar gyfartaledd mae 70 y cant2 o drigolion Cymru sy'n cael diagnosis canser yn gallu goroesi am o leiaf un flwyddyn. Ond, mae angen ystyried y cyfraddau goroesi sy'n gwella yng Nghymru yng nghyd-destun cyfraddau goroesi hyd yn oed yn well mewn nifer o wledydd eraill yn Ewrop.

Rydyn ni'n falch fod Cynllun Cyflawni ar gyfer Canser Llywodraeth Cymru 2017-2020 yn adlewyrchu ymagwedd uchelgeisiol at gyflwyno gwasanaethau canser yng Nghymru. Credwn fod angen rhoi trefniadau rheoli perfformiad cryfach yn eu lle erbyn hyn er mwyn sicrhau bod pob agwedd ar y cynllun yn cael ei gweithredu a'i monitro er mwyn gwella'r cysondeb a'r gwasanaethau i bob un sydd wedi'i effeithio gan ganser ledled Cymru.

Gallwch ddarllen ein hymateb llawn i gyfrannu at adolygu cynllun cyflawni ar gyfer canser Llywodraeth Cymru yma.

[1] WCISU Chwe 2015

[2] Data 2012 Ystadegau Swyddogol Uned Gwybodaeth ac Arolygaeth Canser Cymru. Cyhoeddwyd 10 Ebrill 2014

Cyn Etholiadau'r Cynulliad Cenedlaethol 2016, roeddem yn galw ar bob plaid wleidyddol i ymrwymo i sicrhau bod pawb sy'n cael diagnosis canser yn cael nyrs ganser arbenigol wedi'i neilltuo iddyn nhw, gyda mynediad i'r nyrs sydd hefyd yn weithiwr allweddol tra byddan nhw yng nghamau acíwt y driniaeth. Rydyn ni'n dal i gredu'n gryf mai fel hyn y dylai fod er mwyn cyflwyno'r ansawdd gofal gorau posib i gleifion. 

Fodd bynnag, ledled Cymru, gwyddom fod gwahaniaethau yn yr arbenigedd nyrsio sy'n cael ei ddarparu ar gyfer mathau gwahanol o ganser, yn ogystal ag amrywiaeth rhwng lleoliadau daearyddol. 

Cewch wybod rhagor am yr heriau sy'n wynebu'r gweithlu nawr ac yn y dyfodol yn ein Cyfrifiad o Nyrsys Canser Oedolion Arbenigol ac yn ein hymateb i bwyllgor Iechyd a Gofal Cymdeithasol Cynulliad Cymru, yn canolbwyntio ar gynaliadwyedd y gweithlu iechyd a gofal cymdeithasol.

Mae Macmillan yn credu, er mwyn cael y canlyniad gorau ar ôl diagnosis canser, bod rhaid i ofal sy'n canolbwyntio ar y person fod wrth wraidd cyflwyno gwasanaethau. 

Dim ond drwy ganolbwyntio ar y person cyfan y gall profiad y claf yn ystod ei daith ganser fod cystal ag sy’n bosibl. Mae hyn yn wir i'r rhai sy'n goroesi canser, yn byw gyda chanser neu’r rhai sy'n agosáu at ddiwedd oes. Mae'n golygu trin pobl gyda sensitifrwydd a thosturi a sicrhau bod eu gofal yn holistaidd wrth iddo gael ei gynllunio a'i gyflenwi. Mae'r gofal hwn yn mynd y tu hwnt i'r clinigol i roi sylw hefyd i bryderon cymdeithasol, ariannol, emosiynol, ymarferol, seicolegol ac ysbrydol ehangach. 

Mae nifer o ffactorau i'w hystyried er mwyn darparu gofal sy'n canolbwyntio ar yr unigolyn yn gyson ac i ansawdd uchel. Y rhain yw: 

• Bod y claf yn ymwneud yn weithredol â chynllunio a deall ei gynllun gofal. 
• Asesiadau anghenion cyfannol ac wedi'u personoli a chynllun gofal ysgrifenedig a chopi i'r claf. 
• Parhad gofal wedi'i gydlynu'n dda. 
• Cyfathrebu da. 
• Mynediad i wybodaeth a chymorth o ansawdd uchel. 
• Cyfeirio at gymorth ariannol, ymarferol ac emosiynol. 

Mae asesu a chynllunio gofal yn cynnig cyfle i ymgysylltu â phobl mewn penderfyniadau am eu gofal ac i gynhyrchu gwybodaeth werthfawr er mwyn datblygu cynllun gofal personol holistaidd. Dylai hyn gynnwys trafodaethau am y profiad, y sgiliau a'r arbenigedd y gall unigolyn eu cyfrannu er mwyn gwella eu canlyniadau, eu profiad a'u hansawdd bywyd eu hunain. Dylai'r unigolyn dderbyn copi o'r cynllun gofal ysgrifenedig. 

• Efallai bydd y llyfryn hwn o ddiddordeb i chi: Cynllunio eich gofal a'ch cymorth: Cael asesiad anghenion holistig.

Mae'n hanfodol ein bod yn parhau i geisio deall profiadau pobl am ofal canser, beth sy'n gweithio a pha feysydd y mae angen eu gwella. Hefyd ein nod yw cael dealltwriaeth well o anghenion clinigol ac anghlinigol y rhai sydd â chanser yng Nghymru.

Yr Arolwg cyntaf o Brofiad Cleifion Canser Cymru Gyfan

• lleihau profiadau gwahanol cleifion yn dibynnu ar y bwrdd iechyd
• lleihau profiadau gwahanol cleifion yn dibynnu ar y math o ganser
  
• clustnodi gweithiwr allweddol
• cynllunio gofal
• asesu anghenion clinigol ac anghlinigol
• darparu gwybodaeth o ansawdd dda ac mewn da bryd
• gofal ar ôl cael triniaeth pan fydd pobl yn dychwelyd adre.
  

Ail arolwg o Brofiad Cleifion Canser Cymru Gyfan

Manteision yr ail arolwg

Manteision yr arolwg:

• mae'n cynrychioli'r ymrwymiad a wnaed yn y Cynllun Cyflawni ar gyfer Canser i fesur profiad cleifion yng Nghymru
• mae'n rhoi cyfle i 11,000 claf i ddweud eu dweud am y gofal canser a gawson nhw yng Nghymru yn 2015
• bydd yn helpu Byrddau Iechyd ac Ymddiriedolaeth GIG Felindre, Llywodraeth Cymru, Macmillan a chyrff partner eraill i ddeall profiad cleifion o ofal canser yn well
• bydd yn rhoi mwy o fewnwelediad ac yn helpu i fesur cynnydd mewn gwasanaethau canser yng Nghymru ers 2013
• bydd yn helpu i nodi lle mae meysydd i'w gwella ac i amlygu meysydd lle mae arferion da
• bydd yn arwain at gynhyrchu adroddiadau unigol gan Fyrddau/Ymddiriedolaethau Iechyd sy'n cynnwys data meintiol ac ansoddol gan gyfranogwyr yr arolwg.

Disgwylir i ganlyniadau'r arolwg gael eu cyhoeddi yng ngwanwyn 2017.

Efallai y bydd gennych ddiddordeb hefyd mewn...

• Darllen rhagor am brofiad cleifion yn yr adran ar bolisi
• Darllen rhagor am yr arolwg i brofiad cleifion canser